Συμβουλές για την εγκατάσταση του οπωρώνα και όλα όσα πρέπει να γνωρίζουν οι παραγωγοί για τη σωστή ανάπτυξη των δέντρων και την καρποφορία.
Η τοποθεσία που επιλέγεται για την εγκατάσταση ενός οπωρώνα κερασιάς πρέπει να είναι κατάλληλη για τη συγκεκριμένη καλλιέργεια. Μεγάλη σημασία πρέπει να δοθεί ώστε να μην επιλεγούν περιοχές με βεβαρημένο ιστορικό σε παγετούς. Οι παγετοί ακτινοβολίας είναι συνήθως όψιμοι, ανοιξιάτικοι και προκαλούν ζημιές στα δέντρα.
Σε περιοχές όπου παρατηρούνται ισχυροί άνεμοι συνιστάται:
(α) να φυτεύονται φυτικοί ανεμοθραύστες, 1 – 2 χρόνια πριν την εγκατάσταση του οπωρώνα με είδος το οποίο (i) να μην συνανθεί με τις κερασιές, ώστε να μην δημιουργείται ανταγωνισμός στην προσέλκυση των μελισσών και (ii) να μην αποτελεί ενδιάμεσο ξενιστή κάποιας επικίνδυνης ασθένειας και
(β) να εφαρμόζεται στήριξη με πασσάλους τα πρώτα χρόνια διαμόρφωσης σε κύπελλο, με χαμηλής ανάπτυξης υποκείμενα.
Σε περιοχές όπου συνήθως σημειώνονται ετησίως συχνές και σημαντικές βροχές σε συγκεκριμένη χρονική περίοδο (π.χ. τέλη Μαΐου), πρέπει να αποφεύγεται η φύτευση ποικιλιών που ωριμάζουν την περίοδο αυτή ή να επιλέγονται ποικιλίες πιο ανθεκτικές στο σκάσιμο.
Για την προστασία των καρπών και των φυτικών οργάνων της κερασιάς σε περιοχές με έντονες και συχνές βροχοπτώσεις, συνιστάται η εγκατάσταση αντιβρόχινων φύλλων πλαστικού, ιδιαίτερα σε γραμμικά συστήματα ή συστήματα χαμηλού κυπέλλου. Σε περιοχές όπου παρατηρούνται συχνές χαλαζοπτώσεις συνιστάται η εγκατάσταση αντιχαλαζικών συστημάτων προστασίας.
Η επιλογή του σχήματος των δέντρων κερασιάς, η πυκνότητα φύτευσης τους και ο τρόπος διάταξης τους, δηλαδή ρόμβος ή τετράγωνο ή γραμμικά πρέπει να αποφασίζονται με γνώμονα τις εδαφοκλιματικές συνθήκες που επικρατούν στην τοπική και στην ευρύτερη περιοχή εγκατάστασης του οπωρώνα.
Η επιλογή του υποκειμένου πρέπει να γίνεται με βάση τα χαρακτηριστικά του εδάφους, την επιλογή του σχήματος διαμόρφωσης των δέντρων, τη δυνατότητα ή όχι συστηματικής άρδευσης της καλλιέργειας και το είδος της προηγούμενης καλλιέργειας. H εδαφολογική ανάλυση είναι απαραίτητη και για την επιλογή του κατάλληλου υποκειμένου, ανάλογα των χαρακτηριστικών του εδάφους.
Ενδεικτικά, αναφέρονται στοιχεία για ορισμένα υποκείμενα κατά σειρά του χαρακτηριστικού της ζωηρότητας:
Σπορόφυτα αγριοκερασιάς (Prunus avium L). Η αντοχή σε ξηρά και υγρά εδάφη είναι μέτρια. Δεν αντέχουν σε ασβεστώδη εδάφη, κακώς αεριζόμενα, βαριά και σφιχτά.
Σπορόφυτα μαχαλεπιού (Prunus mahaleb L.). Ευδοκιμούν σε ξηρό και θερμό εδαφοκλιματικό περιβάλλον. Παρουσιάζουν αντοχή στα αργιλώδη και ασβεστούχα εδάφη. Δεν αντέχουν σε βαριά, υγρά και κακώς αεριζόμενα εδάφη.
Σπορόφυτα βυσσινιάς (Prunus cerasus L.). Προσαρμόζονται εύκολα σε όλους τους τύπους εδαφών, αντέχουν σε χαμηλές και υψηλές θερμοκρασίες, στην ξηρασία και υγρασία.
Saint Lucie 64 ή SL 64 (Επιλογή από το μαχαλέπι). Συνιστάται η χρησιμοποίησή του στη χώρα μας, σε ασβεστούχα, ξηρά, χαλικώδη και φτωχά εδάφη, καθώς και σε επαναφυτεύσεις κερασεώνων. Δεν προτιμάται πλέον στις νέες φυτεύσεις κερασεώνων.
CAB. Είναι σειρά κλωνικών υποκειμένων που επιλέχθηκαν από γενότυπους βυσσινιάς. Προσαρμόζονται εύκολα σε όλους τους τύπους εδαφών, αντέχουν σε χαμηλές και υψηλές θερμοκρασίες, στην ξηρασία και υγρασία.
Maxma 60 (MxM 60). Zωηρό υποκείμενο, διαστάυρωση αγριοκέρασου και μαχαλεπιού, προσαρμόζεται σε ορεινές περιοχές, επικλινείς ή μη, χωρίς τη δυνατότητα συχνών αρδεύσεων, προς πλήρη αντικατάσταση των σπορόφυτων αγριοκερασιάς.
Στην εγκατάσταση του οπωρώνα
Colt. Είναι υβρίδιο μεταξύ των ειδών P. avium x P. pseudocerasus. Προτιμά εύφορα, καλώς στραγγιζόμενα και καλής υφής αρδευόμενα εδάφη. Δεν αντέχει σε ασβεστούχα, σε αβαθή και σε ξηρά, στα οποία εμφανίζει φτωχή βλάστηση και χλώρωση. Στις συνθήκες της χώρας μας χρειάζεται συχνά άρδευση. Δεν προτιμάται πλέον στις νέες φυτεύσεις κερασεώνων.
Maxma 14 (Delbard) ή MxM 14. Ο κλώνος αυτός είναι περισσότερο διαδεδομένος στη Γαλλία ως υποκείμενο κερασιάς και βυσσινιάς. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι παρουσιάζει αντοχή στη χλώρωση του σιδήρου που εμφανίζεται σε ασβεστούχα εδάφη.
Gisela 6 (148/1). Προσαρμόζεται καλά σε μεγάλο εύρος τύπων εδαφών, ακόμα και σε βαριά εδάφη.
Gisela 5 (148/2). Προσαρμόζεται καλά σε όλους τους τύπους εδαφών, ακόμη και στα βαριά, με την προϋπόθεση να στραγγίζουν καλά. Τα υγρά, βαριά, αργιλώδη εδάφη, που δημιουργούν αναερόβιες συνθήκες, θα πρέπει να αποφεύγονται.
Η επιλογή της ποικιλίας πρέπει να γίνεται με βάση το κλίμα της περιοχής, τα χαρακτηριστικά του κάθε αγροτεμαχίου, την αντοχή της σε εχθρούς και ασθένειες, το σχήμα, τη δυνατότητα ή όχι συστηματικής άρδευσης, την συμφωνία της με το υποκείμενο, τις ειδικές απαιτήσεις της σε καλλιεργητικές φροντίδες και την ωρίμανση σε περίοδο που δεν παρατηρούνται συχνές βροχοπτώσεις.
Συνιστάται η επιλογή των ποικιλιών να γίνεται με βάση:
i) τη συμβατότητα αλληλεπικονιασμού (S αλληλόμορφα γονίδια), στις αυτοασυμβίβαστες ποικιλίες, τον τρόπο χρήσης και διάθεσης του καρπού (για νωπή κατανάλωση ή μεταποίηση),
ii) τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους (π.χ υψηλής ποιότητας καρπός) και
iii) την εποχή συγκομιδής με κενό διάθεσης προϊόντος στην αγορά κ.α..
Έλεγχος των χαρακτηριστικών του εδάφους και επιλογή του υποκειμένου του μελλοντικού οπωρώνα κερασιάς πρέπει να γίνεται με λήψη αντιπροσωπευτικού δείγματος εδάφους και εδαφολογική ανάλυση.
Σε φτωχά, ασβεστούχα, αμμώδη και γενικά σε εδάφη που χρειάζονται βελτίωση, πριν τη φύτευση συνιστάται να γίνεται βελτίωση της γονιμότητας και της δομής του εδάφους με εφαρμογή εδαφοβελτιωτικών (CaSO4, FeSO3, οργανική ουσία κλπ) και λιπασμάτων.
Τα σπουδαιότερα οργανικά λιπάσματα είναι η ζωική κοπριά, η χλωρή λίπανση, οι κομπόστες, η ιλύς βιολογικού καθαρισμού, καθώς και τα χουμικά λιπάσματα.
Η συνολική ποσότητα του διαθέσιμου αζώτου στα οργανικά λιπάσματα πρέπει να υπολογίζεται για περίοδο 3 ετών. Περίσσεια αζώτου δημιουργεί τρυφερή βλάστηση η οποία αποτελεί χώρο εγκατάστασης εντόμων και προσβάλλεται ευκολότερα από ασθένειες.
Η βασική λίπανση πρέπει να γίνεται αποκλειστικά με βάση τα αποτελέσματα της ανάλυσης εδάφους, η οποία προηγείται της φύτευσης.
Ως γενική αρχή, πριν την εγκατάσταση της φυτείας, συνιστάται να εφαρμόζονται:
Φώσφορος (P): εφαρμογή με ενσωμάτωση, 10-20 μονάδων φωσφόρου/στρέμμα. Άζωτο (Ν): να αποφεύγεται η χρήση αζώτου πριν τη φύτευση των δέντρων. Κάλιο (Κ): εφαρμογή με ενσωμάτωση σε μορφή θεϊκού καλίου, ανάλογα με τα αποτελέσματα της εδαφολογικής ανάλυσης. Μαγνήσιο (Mg): εφαρμογή με ενσωμάτωση σε μορφή θεϊκού μαγνησίου, ανάλογα με τα αποτελέσματα της εδαφολογικής ανάλυσης. Μπορούν να χρησιμοποιούνται απλά αλλά και σύνθετα λιπάσματα.
Κατά την προετοιμασία του χωραφιούγια φύτευση, οι καλλιεργητικές εργασίες στο έδαφος πρέπει να πραγματοποιούνται, όταν το χωράφι έχει την κατάλληλη υγρασία (είναι στο ρώγο του). Μετά το πρώτο όργωμα, συνήθως επεμβαίνουμε μέχρι δύο φορές με καλλιεργητή και όχι με φρέζα.
Σε βαρειά και υγρά εδάφη συνιστάται η διαμόρφωση του εδάφους του αγροτεμαχίου σε «σαμάρια», δηλαδή αναχώματα κατά μήκος των γραμμών φύτευσης και κατόπιν η φύτευση των δέντρων κερασιάς.
Τα μηχανήματα και τα εξαρτήματα κατεργασίας του εδάφους πρέπει να καθαρίζονται από ριζώματα δυσεξόντοτων ζιζανίων όπως Αγριάδα, Κύπερη, Βέλιουρας, Περικοκλάδα για να μη μεταφέρονται στο καθαρό χωράφι.
Στους οπωρώνες κερασιάς πρέπει να αφήνεται περιμετρικά ακαλλιέργητο περιθώριο το οποίο δεν ψεκάζεται με φάρμακα, ώστε να αναπτύσσεται ελεύθερα αυτοφυής χλωρίδα (πολυετής χαμηλή βλάστηση) και πανίδα (ζωικοί οργανισμοί) μεταξύ αυτών και ωφέλιμοι οργανισμοί (οικολογικό απόθεμα).
Η καταστροφή των ζιζανίων του οπωρώνα πρέπει να γίνεται με ελαφριά μηχανικά μέσα.
Κάθε επέμβαση με ζιζανιοκτόνα πρέπει να αιτιολογείται επαρκώς και να γίνεται σε περιορισμένη κλίμακα και για την επίτευξη ειδικών σκοπών (διευκόλυνση συγκομιδής, ανταγωνισμός με καλλιέργεια κ.α.).
Στα γραμμικά συστήματα φύτευσης (μονόκλωνα, παλμέτα, F.O κ.α), τα ζιζανιοκτόνα πρέπει να εφαρμόζονται αιτιολογημένα και μόνο επί της γραμμής.
Στα ελεύθερα συστήματα φύτευσης (χαμηλά κύπελλα, KGB κ.α), τα ζιζανιοκτόνα πρέπει να εφαρμόζονται αιτιολογημένα και μόνο περιμετρικά του κορμού (χωρίς επαφή με αυτόν).
Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δίδεται στην φυτοϋγεία των δέντρων, στο ιστορικό ύπαρξης παθογόνων μικροοργανισμών εδάφους και στα χαρακτηριστικά του υποκειμένου. Όσον αφορά το υποκείμενο, εξετάζεται η ύπαρξη προσβολής και ο βαθμός ευαισθησίας του σε προσβολές από νηματώδεις σκώληκες (Pratylenchus spp., Xiphinema spp., Meloidogyne spp.) και από τα παθογόνα:
Agrobacterium tumefaciens (καρκίνος των ριζών). Ενδεικτικά αναφέρεται ότι, τα υποκείμενα Colt και Damil παρουσιάζουν ευπάθεια στον καρκίνο των ριζών. Σχετική αντοχή εμφανίζουν τα υποκείμενα Gisella και Maxma 14 (μεγάλη ανθεκτικότητα)
Armillaria mellea, Rosellinia necatrix (σηψιρριζίες). Ενδεικτικά αναφέρεται ότι, ευπάθεια παρουσιάζουν τα υποκείμενα Prunus avium L (σπορόφυτα αγριοκερασιάς), Prunus mahaleb L. (σπορόφυτα μαχαλεπιού) και Prunus cerasus L. (σπορόφυτα βυσσινιάς). Σχετική αντοχή εμφανίζουν τα υποκείμενα Gisella και MxM 60.
Phytophthora spp. (Φυτόφθορα). Ενδεικτικά αναφέρεται ότι, τα υποκείμενα Prunus avium L (σπορόφυτα αγριοκερασιάς), Prunus mahaleb L. (σπορόφυτα μαχαλεπιού), Saint Lucie 64 ή SL 64, Inmil (GM 9), Prunus cerasus L. (σπορόφυτα βυσσινιάς) και Gisela 5, παρουσιάζουν ευπάθεια στη φυτόφθορα. Σχετική αντοχή εμφανίζουν τα υποκείμενα Damil, Gisella, Maxma 14 (Delbard) και ΜΧΜ 60.
Pseudomonas syringae pv. morsprunorum (βακτηριακό έλκος). Ενδεικτικά αναφέρεται ότι, σχετική αντοχή εμφανίζουν τα υποκείμενα Charger, Mazzard F12-1 και Maxma 14.
Verticillium spp. (αδρομυκώσεις). Ενδεικτικά αναφέρεται ότι, ευπάθεια παρουσιάζουν τα υποκείμενα Prunus avium L (σπορόφυτα αγριοκερασιάς), Prunus mahaleb L. (σπορόφυτα μαχαλεπιού), Prunus cerasus L. (σπορόφυτα βυσσινιάς).
Ιώσεις. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι σχετική αντοχή εμφανίζουν τα υποκείμενα Prunus mahaleb L. (σπορόφυτα μαχαλεπιού), Gisela 5 και Gisela 6.
Η φύτευση πρέπει να γίνεται ώστε το σημείο εμβολιασμού να είναι τουλάχιστον 10 cm επάνω από το έδαφος.
Πρέπει να γίνεται τοποθέτηση κατάλληλων πλεγμάτων και παγίδων για την προφύλαξη του λαιμού και της κόμης των δέντρων.
Σε περιπτώσεις φύτευσης δέντρων κερασιάς σε αγροτεμάχια που προηγήθηκε καλλιέργεια με πυρηνόκαρπα ή μηλοειδή τα οποία εκριζώθηκαν, πρέπει να εφαρμόζονται μέτρα, μεταξύ των οποίων και η καλλιέργεια σιτηρών και ψυχανθών, για την αντιμετώπιση της «κόπωσης του εδάφους». Γενικά ισχύει: όχι επαναφύτευση πυρηνόκαρπα σε πυρηνόκαρπα και όχι επαναφύτευση κερασιά σε κερασιά.
Σε περιπτώσεις αγροτεμαχίων στα οποία πρόκειται να εγκατασταθεί οπωρώνας κερασιάς και ιστορικά έχουν διαπιστωθεί ξηράνσεις δέντρων από ασθένειες εδάφους (σηψηρριζίες, φυτόφθορα κ.α) πρέπει να γίνεται αγρανάπαυση ή να προηγείται καλλιέργεια σιτηρών για δύο τουλάχιστον χρόνια, παράλληλα με βαθιά θερινά οργώματα.
Επιπλέον, σε περιπτώσεις ύπαρξης ασθενειών εδάφους, πρέπει να αποφεύγεται η έντονη κατεργασία του εδάφους και η καταπολέμηση των ζιζανίων να γίνεται με χορτοκοπή. Επεμβάσεις μηχανικής κατεργασίας του εδάφους μπορούν να γίνονται μόνο σε ειδικές περιπτώσεις (πχ ξηρικά εδάφη για την εξοικονόμηση νερού).
Σε οπωρώνες κερασιάς με ασθένειες εδάφους, πρέπει να αποφεύγεται το πότισμα των δέντρων με κατάκλιση.
Συνιστάται η εφαρμογή πρακτικών επαρκούς ανάπτυξης του ριζικού συστήματος (εμβολιασμός με μυκόριζες στην εγκατάσταση, ριζοποτίσματα με αμινοξέα στην ανάπτυξη κ.α.), έως και τον 2ο χρόνο από τη μεταφύτευση, ιδιαίτερα σε «κουρασμένα» εδάφη.
Πρέπει να αποφεύγεται η δημιουργία τραυματισμών και πληγών στα νεόφυτα, λόγω κατεργασίας εδάφους, χορτοκοπής κ.α..
Σε βακτηριολογικές προσβολές, πρέπει να γίνονται:
i) απομάκρυνση των φυτών με μεγάλη προσβολή,
ii) τοπικές επεμβάσεις αφαίρεσης του προσβεβλημένου ιστού, σε φυτάμε περιορισμένη προσβολή και
iii) επάλειψη με προστατευτική αλοιφή.
Συνιστάται κατά τη φύτευση να γίνεται ψεκασμός βάσης φυτών με βορδιγάλειο πολτό 1-1-100 (CuSO4-CaO-H2O). Μετά τη φύτευση μπορεί να γίνεται ψεκασμός του λαιμού με χαλκούχο σκεύασμα στη χαμηλότερη του δόση.
Στην ανάπτυξη των δέντρων
Στη διάρκεια της χρονιάς, συνιστάται να γίνονται ψεκασμοί των δέντρων με χαλκούχα σκευάσματα και κατάλληλα μυκητοκτόνα στη χαμηλότερη δόση, ιδιαίτερα μετά από κλαδεύματα διαμόρφωσης και σε περιόδους αυξημένης ατμοσφαιρικής υγρασίας.
Σε περίπτωση προσβολής των νεαρών δέντρων από κολεόπτερα, συνιστάται να γίνεται τοπική εφαρμογή στο παρακείμενο έδαφος, τις βραδινές κυρίως ώρες, με κατάλληλο εντομοκτόνο.
Για την προστασία των δέντρων από τον σκολύτη της κερασιάς (Scolytus rugulosus) πρέπει τα κλαδιά από το χειμερινό κλάδευμα να αφήνονται στην άκρη του κερασεώνα ώστε να χρησιμοποιηθούν ως φυσικές εντομοπαγίδες οι οποίες θα καίγονται την Άνοιξη, με την εμφάνιση του εντόμου.
Για την προστασία των δέντρων από τον σκολύτη της κερασιάς, (Scolytus rugulosus) το Καλοκαίρι, πρέπει να απομακρύνονται και να καίγονται τα τυχόν προσβεβλημένα από την Άνοιξη κλαδιά καθώς και τα υπολείμματα του κλαδεύματος.
Ψεκασμός της κόμης των δέντρων κατά των κινητών ατόμων του σκολύτη, συνιστάται να γίνεται μόνο σε περιπτώσεις όπου υπάρχει ιστορικό προσβολών, οι καλλιεργητικές τεχνικές είναι ανεπαρκείς και εντοπίζεται μετά από έλεγχο των δέντρων και των φυσικών «παγίδων» η παρουσία του εντόμου.
Για την αντιμετώπιση των αφίδων (Myzus cerasi), πρέπει να γίνεται διαρκής παρακολούθηση της νέας βλάστησης και κάθε επέμβαση με εντομοκτόνο να γίνεται τοπικά, μόνο στις κορυφές των προσβεβλημένων δέντρων. Εφαρμογές σε μεγαλύτερη κλίμακα να γίνονται μόνο όταν οι τοπικές εφαρμογές αδυνατούν να αντιμετωπίσουν την προσβολή.
Για την αντιμετώπιση των ζιζανίων πρέπει να γίνεται η εδαφοκάλυψη με υλικά όπως άχυρα, πριονίδια – υπολείμματα κλαδεύματος κλπ.
Για την κατεργασία του εδάφους με παράλληλη καταστροφή των πολυετών ζιζανίων, συνιστάται να γίνεται συνδυασμός χημικών και μηχανικών μεθόδων. Η εφαρμογή ζιζανιοκτόνων να γίνεται τοπικά χωρίς να ζημιώνει τα δέντρα και αφού περάσει το 2ο έτος από την εγκατάσταση.
Σε όλα τα σχήματα διαμόρφωσης της κόμης και ιδιαίτερα στα γραμμικά συστήματα, πρέπει να γίνεται η αφαίρεση εσωτερικών και άλλων κλάδων που εμποδίζουν την διείσδυση του ηλιακού φωτός στο εσωτερικό και στα κατώτερα κλαδιά του δέντρου.
Στην παραγωγική περίοδο
Σε κερασεώνες ή σε περιοχές με ιστορικό προσβολών από κορύνεο, μονίλια, βακτηριώσεις, πρέπει να γίνεται με τα κλαδεύματα αφαίρεση των προσβεβλημένων από την ασθένεια κλαδιών. Ειδικά για τις βακτηριώσεις, η παρουσία σημείων με κόμμι εξωτερικά είναι αρχικό σημάδι για την παρουσία νεκρώσεων υπόφλοια. Πρέπει να αφαιρείται το προσβεβλημένο τμήμα (καφέ νέκρωση κάτω από το φλοιό), να απολυμαίνεται και να εφαρμόζεται προστατευτική αλοιφή.
Εφαρμογή χαλκούχων σκευασμάτων συνιστάται να γίνεται πριν την έκπτυξη των οφθαλμών (Στάδιο Α), για την προστασία από τον Εξώασκο, το Κορύνεο, τη Μονίλια και των Βακτηριώσεων. Με αυτή την εφαρμογή επιτυγχάνεται και περιορισμός του μολύσματος της Ανθράκνωσης της Κερασιάς.
Για την αντιμετώπιση μεταγενέστερων προσβολών από ακάρεα πρέπει να γίνεται πριν την έκπτυξη των οφθαλμών (Στάδιο Α), έλεγχος των βλαστών της κερασιάς για παρουσία ομάδων χειμερινών αυγών και κάψιμο των κλάδων που αφαιρούνται με το κλάδευμα.
Μόνο εφόσον διαπιστωθεί σημαντικός αριθμός χειμερινών αυγών και για την προστασία των δέντρων από προσβολές ακάρεων και εφόσον δεν διαπιστώθηκε τα προηγούμενα χρόνια παρουσία ωφελίμων εντόμων, συνιστάται η εφαρμογή κατάλληλων ορυκτέλαιων/ παραφινέλαιων πριν την έκπτυξη των οφθαλμών (Στάδιο Α).
Παρατήρηση
Οι επεμβάσεις με έλαια δεν πρέπει να γίνονται όταν οι ελάχιστες θερμοκρασίες είναι μικρότερες από 4οC.
Για την αντιμετώπιση των αφίδων (Myzus cerasi), πρέπει να γίνεται διαρκής παρακολούθηση για τυχόν παρουσία παρθενογενετικών ατόμων από την έκπτυξη των οφθαλμών (Στάδιο Α) έως και την περίοδο της ανθοφορίας «Άνθηση- Ε» της κερασιάς και κάψιμο των προσβεβλημένων κλάδων που αφαιρούνται με το κλάδευμα.
Μόνο εφόσον κριθεί απολύτως αναγκαίο και εφόσον δεν διαπιστώθηκε τα προηγούμενα χρόνια παρουσία ωφελίμων εντόμων, συνιστάται η εφαρμογή κατάλληλων ορυκτελαίων/παραφινελαίων πριν την έκπτυξη των οφθαλμών (Στάδιο Α) και τις κατάλληλες ώρες που δεν πετούν οι μέλισσες. Αν η προσβολή είναι εντοπισμένη, να ψεκάζονται μόνο τα δέντρα που παρουσιάζουν πρόβλημα.
Παρατήρηση
Οι επεμβάσεις με έλαια δεν πρέπει να γίνονται όταν οι ελάχιστες θερμοκρασίες είναι μικρότερες από 4οC.
Στο στάδιο «Άσπρη κορυφή (Στάδιο D)» έως και το στάδιο της ανθοφορίας «Άνθηση- Ε» της κερασιάς πρέπει να παρακολουθείται καθημερινά η συχνότητα και η διάρκεια των βροχοπτώσεων. Μουμιοποιημένοι καρποί οι οποίοι είναι φορείς του μύκητα που προκαλεί φαιά σήψη (μονίλια) πρέπει να απομακρύνονται με το κλάδευμα από τα δέντρα.
Μόνο σε περιπτώσεις που υπάρχει ιστορικό ύπαρξης μυκητολογικών ασθενειών και καταγράφονται συχνές βροχοπτώσεις, συνιστάται να εφαρμοστεί κατάλληλο μυκητοκτόνο σκεύασμα στη συνιστώμενη δόση.
Παρατήρηση
Τα φάρμακα που θα χρησιμοποιηθούν αυτή την περίοδο δεν πρέπει να ζημιώνουν τις μέλισσες και τη γύρη, αλλιώς να αποφεύγονται οι ψεκασμοί.
Μόνο εφόσον κριθεί απολύτως αναγκαίο λόγω i) ιστορικού προσβολών, ii) μη παρουσίας κατά τα προηγούμενα χρόνια ωφελίμων εντόμων και iii) μη αποτελεσματικότητας της εφαρμογής στο στάδιο Α, συνιστάται η εφαρμογή στο στάδιο «Άσπρη κορυφή (Στάδιο D)» κατάλληλου ορυκτελαίου/παραφινελαίου στη συνιστώμενη δόση. Αν η προσβολή είναι εντοπισμένη, να ψεκάζονται μόνο τα δέντρα που παρουσιάζουν πρόβλημα.
Εφαρμογή εξειδικευμένου εντομοκτόνου ή ακαρεοκτόνου συνιστάται να εφαρμόζεται μόνο σε σπάνιες περιπτώσεις, απολύτως αιτιολογημένα και τις κατάλληλες ώρες που δεν πετούν οι μέλισσες.
Παρατήρηση
Τα φάρμακα που θα χρησιμοποιηθούν αυτή την περίοδο δεν πρέπει να ζημιώνουν τις μέλισσες και τη γύρη, αλλιώς να αποφεύγονται οι ψεκασμοί.
Στα στάδια «πτώση πετάλων-G», «πτώση κάλυκα-I», μόνο όπου επικράτησε βροχερός καιρός συνιστάται να εφαρμόζεται κατάλληλο μυκητοκτόνο σκεύασμα για την αντιμετώπιση της μονίλιας.
Η επέμβαση με μυκητοκτόνο πρέπει να γίνεται αργά το απόγευμα για την προστασία των μελισσών επικονίασης.
Αποκλειστικά μόνο όπου εμφανίζεται η ασθένεια ωίδιο της κερασιάς, συνιστάται να εφαρμόζεται κατάλληλο μυκητοκτόνο σκεύασμα στο στάδιο «πτώση πετάλων-G» ταυτόχρονα με την αντιμετώπιση της μονίλιας.
Ο ψεκασμός αυτός μπορεί να επαναληφθεί ύστερα από περίπου 2 εβδομάδες με σκεύασμα που ανήκει σε διαφορετική χημική ομάδα.
Στα στάδια «πτώση πετάλων-G», «πτώση κάλυκα-I» αλλά και σε μεταγενέστερα στάδια, για την αντιμετώπιση των ακάρεων, συνιστάται εφαρμογή εξειδικευμένου ακαρεοκτόνου να γίνεται μόνο σε σπάνιες περιπτώσεις, απολύτως αιτιολογημένα, κατόπιν παρακολούθησης και εφόσον δεν απέδωσαν οι ενέργειες που αναφέρθηκαν νωρίτερα για την αντιμετώπιση των ακάρεων.
Για την αντιμετώπιση των αφίδων (Myzus cerasi), πρέπει να γίνεται διαρκής παρακολούθηση της νέας βλάστησης και κάθε επέμβαση με εντομοκτόνο να γίνεται τοπικά, μόνο στις κορυφές των προσβεβλημένων δέντρων και εφόσον δεν απέδωσαν οι ενέργειες που αναφέρθηκαν νωρίτερα για την αντιμετώπιση των αφίδων. Εφαρμογές σε μεγαλύτερη κλίμακα να γίνονται απολύτως αιτιολογημένα, μόνο όταν οι τοπικές εφαρμογές αδυνατούν να αντιμετωπίσουν την προσβολή.
Για τον έλεγχο των ασθενειών ανθράκνωση (Gnomonia erythrostoma) και κυλινδροσπόριο (Cylindrosporium padi) συστήθηκε η εφαρμογή χαλκούχων σκευασμάτων να γίνεται πριν την έκπτυξη των οφθαλμών (Στάδιο Α) της κερασιάς. Μόνο σε περιπτώσεις εκτεταμένου προβλήματος και μόνο όπου υπήρχε ιστορικό προσβολής, συνιστάται να γίνεται εφαρμογή στο στάδιο «πτώση κάλυκα-I» με κατάλληλο μυκητοκτόνο σκεύασμα, σε συνδυασμό με την καταπολέμηση της μονίλιας και του ωιδίου.
Για τον έλεγχο των πολυετών κυρίως ζιζανίων, όταν το ύψος των ζιζανίων είναι 20–40 cm, συνιστάται να εφαρμόζεται ψεκασμός επί της γραμμής φύτευσης με κατάλληλο ζιζανιοκτόνο. Προσοχή χρειάζεται ώστε να μην ψεκάζεται κανένα μέρος του δένδρου.
Για την αποτροπή της προσβολής των δέντρων από φυτόφθορα (Phytophthora spp.), σε οπωρώνες που κρατούν υψηλή υγρασία και υπάρχει μόλυσμα συνιστάται ριζοπότισμα ή ψεκασμός του λαιμού με το σκεύασμα Cheshund. Για τον ίδιο λόγο συνιστώνται προληπτικοί ψεκασμοί των δέντρων με σκευάσματα φωσφονικών ιόντων.
Για την αποτροπή προσβολής των καρπών από την μύγα της κερασιάς (ραγολέτη) πρέπει να γίνεται εγκατάσταση κίτρινων κολλητικών παγίδων για 2 μήνες, 1/5-30/6 και καθημερινός έλεγχος συλλήψεων.
Μόνο σε περιοχές με ιστορικό προσβολών εφόσον υπάρχει σύλληψη έστω και ενός ακμαίου εντόμου και ειδικά στο στάδιο «έναρξη αλλαγής χρώματος καρπού», συνιστάται να εφαρμόζεται ψεκασμός με εντομοκτόνο, με σκοπό την αντιμετώπιση του γονιμοποιημένου θηλυκού πριν αυτό αρχίσει να ωοθετεί στους καρπούς. Ο ψεκασμός αυτός αντιμετωπίζει και την εμφάνιση των αφίδων κατά τη διάρκεια της συγκομιδής. Σε περιπτώσεις που δεν υπάρχει ιστορικό προσβολών, η εφαρμογή να γίνεται όταν υπάρχει σύλληψη 10 ακμαίων εντόμων ανά εβδομάδα ανά χρωμοπαγίδα.
Για την αποτροπή εξάπλωσης των επιβλαβών ακάρεων, όταν σε δειγματοληψία 50 φύλλων ανά οπωρώνα διαπιστωθεί σε 5 φύλλα, η παρουσία περισσότερων από 5 ακάρεων ανά φύλλο (σημάδι ότι η εφαρμογή σε προγενέστερο στάδιο απέτυχε), συνιστάται εφαρμογή ακμαιοκτόνων σκευασμάτων.
Στην καταπολέμηση των επιβλαβών ακάρεων, όταν εφαρμόζονται ψεκασμοί, πρέπει να χρησιμοποιούνται ακαρεοκτόνα με διαφορετικό τρόπο δράσης.
Στο στάδιο «ωρίμανση των καρπών» της κερασιάς πρέπει να παρακολουθείται καθημερινά η συχνότητα και η διάρκεια των βροχοπτώσεων. Ποικιλίες που καρποδένουν σε μεγάλο βαθμό πρέπει να κλαδεύονται και να αραιώνονται (εφόσον είναι εφικτό) κατάλληλα.
Μόνο σε ευαίσθητες ποικιλίες και σε περιπτώσεις συχνών βροχοπτώσεων συνιστάται η εφαρμογή εξειδικευμένων μυκητοκτόνων κατά της μονίλιας στο ευαίσθητο στάδιο της έναρξης «ωρίμανσης των καρπών».
Παρατήρηση
Προσοχή πρέπει να δίδεται στην τήρηση των ημερών της εφαρμογής πριν τη συγκομιδή.
Μετά το τέλος της συγκομιδής και έως την επόμενη παραγωγική περίοδο, πρέπει απομακρύνονται από το δέντρο καρποί οι οποίοι για διάφορους λόγους δεν συγκομίστηκαν.
Σε οπωρώνες κερασιάς που εξολοκλήρου δεν συγκομίσθηκαν για διάφορες αιτίες, πρέπει να εφαρμόζονται καλλιεργητικά μέτρα όπως η εκτίναξη καρπών και καταστροφή τους για να θανατωθούν οι προνύμφες του ραγολέτη μέσα στους καρπούς, οι οποίοι έχουν πέσει στο έδαφος.
Σε οπωρώνες που εμφανίζονται προσβολές (κηλίδωση των φύλλων) από κυλινδροσπόριο το καλοκαίρι, συνιστάται να γίνεται μετά τη συγκομιδή, εφαρμογή με κατάλληλο μυκητοκτόνο μόνο εφόσον υπάρχουν βροχοπτώσεις και μόνο στις τεκμηριωμένα ευαίσθητες στην ασθένεια ποικιλίες.
Στο στάδιο «έναρξη της πτώσης των φύλλων» της κερασιάς συνιστάται η εφαρμογή με ψεκασμό των φύλλων διαλύματος ουρίας 0,5%.
Κατά το στάδιο της πτώσης των φύλλων, για την αποτροπή της εισόδου μικροοργανισμών από το σημείο αποκοπής των φύλλων, συνιστάται να εφαρμόζεται ψεκασμός με κατάλληλο χαλκούχο μυκητοκτόνο σκεύασμα.
Στις αρχές του χειμώνα, για την αποτροπή της εισόδου παθογόνων μικροοργανισμών στα δέντρα, συνιστάται να γίνεται επάλειψη του λαιμού και του κορμού των δέντρων με βορδιγάλειο πάστα 6-13-100 (CuSO4- CaO-H2O).
Αμέσως μετά τα φθινοπωρινά ή χειμωνιάτικα κλαδεύματα, συνιστάται να γίνεται εφαρμογή χαλκούχου σκευάσματος στην ανώτερη συνιστώμενη δόση.
Οι μεγάλες τομές του κλαδεύματος πρέπει σε κάθε περίπτωση, να καλύπτονται με κατάλληλη προστατευτική αλοιφή.
