Με έγγραφό της προς τη Διοίκηση του ΟΠΕΚΕΠΕ και την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, η ΕΘΕΑΣ έθεσε τους προβληματισμούς της σε σχέση με τις σοβαρές συνέπειες που έχουν προκύψει για τους παραγωγικούς αγρότες, εστιάζοντας κυρίως στις αχρείαστες γραμμικές μειώσεις των ενισχύσεων, καθώς και στις μειωμένες πληρωμές και ζημιά σε αυτούς που προέβησαν σε δαπάνες για τα οικολογικά σχήματα.
Παρά την πρόσφατη ανακοίνωση του ΥΠΑΑΤ για ανάκτηση αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών, δεν έχει δοθεί καμία κατεύθυνση ή πρόβλεψη για την αποκατάσταση των αδικιών εις βάρος των πραγματικών παραγωγών. Η ΕΘΕΑΣ υπέβαλε συγκεκριμένες προτάσεις με στόχο τη διόρθωση των στρεβλώσεων και τη στήριξη των πληγέντων.
Η επιστολή:
«Αξιότιμοι Κύριοι,
Α. Γενικά:
Μια από τις σοβαρότερες αρνητικές συνέπειες του σκανδάλου του ΟΠΕΚΕΠΕ, είναι η επί σειρά ετών αχρείαστη γραμμική μείωση των ενισχύσεων που ελάμβαναν οι εκατοντάδες χιλιάδες παραγωγικοί παραγωγοί, μέλη μας, για να τροφοδοτηθούν μη επιλέξιμες πληρωμές. Τέτοιες περιπτώσεις αποτέλεσαν η κατανομή Εθνικού Αποθέματος (2017 και μετά) και ορισμένες πληρωμές των Οικολογικών Σχημάτων από το 2023. Στην πρώτη περίπτωση η ΕΘΕΑΣ, είχε επισημάνει ότι δεν χρειαζόταν γραμμική μείωση, ενώ για τη δεύτερη είχε ζητήσει την προσεκτική διαχείριση σε περίπτωση υπερβάσεων των αιτημάτων, σε σχέση με τον προϋπολογισμό, όσων είχαν προβεί σε πραγματικές πρόσθετες δαπάνες. Αποτέλεσμα της μη λήψης διορθωτικών μέτρων και για τα δύο, ήταν για τους παραγωγικούς παραγωγούς, μειωμένα γραμμικά δικαιώματα βασικής ενίσχυσης, καθώς και μειωμένες πληρωμές και ζημιά σε αυτούς που προέβησαν σε δαπάνες για τα οικολογικά σχήματα.
Με βάση την ανακοίνωση του ΥΠΑΑΤ της 25ης Ιουνίου 2025, προβλέπεται η επιστροφή αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών από όσους αποδειχθεί ότι τα έλαβαν παράτυπα ή παράνομα. Ωστόσο, δεν υπήρξε καμία σχετική διευκρίνιση ή δήλωση σχετικά με τις επόμενες ενέργειες μετά από αυτήν την επιστροφή.
Δεδομένου ότι πρόκειται για ανεπανόρθωτη ζημία την οποία έχουν υποστεί πραγματικοί παραγωγοί, ως ΕΘΕΑΣ τονίζουμε ότι οι απαραίτητες διευκρινίσεις αποτελούν προτεραιότητα γιατί αφορούν εκατοντάδες χιλιάδες δικαιούχους παραγωγικούς αγρότες οι οποίοι θα εξακολουθήσουν μέχρι την λήξη του ΣΣΚΑΠ, δηλαδή το 2025, 2026 και 2027 να λαμβάνουν μειωμένες ενισχύσεις. Η ΕΘΕΑΣ προτείνει τις ακόλουθες ειδικές προτάσεις προκειμένου να επιστραφεί κατά το δυνατόν ένα μέρος των παράνομων μειώσεων που έχουν υποστεί τα τελευταία χρόνια οι Έλληνες παραγωγοί και είναι στην διάθεση του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, της Διαχειριστικής Αρχής και του ΟΠΕΚΕΠΕ για οποιαδήποτε περαιτέρω διαβούλευση ώστε να αποφασισθεί.
Β. Ειδικότερα:
Β.1. Διόρθωση της γραμμικής μείωσης των δικαιωμάτων από το 2022, κατά το ύψος των δικαιωμάτων Εθνικού Αποθέματος που θα ανακληθούν ως μη ορθά κατανεμηθέντα. Όπως αναφέραμε στην με αριθμό πρωτ: 218/30.11.2023 επιστολή μας «Από το 2017 έως το 2021 έγινε συνολική γραμμική μείωση περίπου 10%, ύψους 102,5 εκατ. ευρώ στα δικαιώματα βασικής ενίσχυσης για να τροφοδοτήσουν το εθνικό απόθεμα. Η τροφοδοσία του από άλλες πηγές, όπως η παρακράτηση στις μεταβιβάσεις, η επιστροφή και ανάκληση δικαιωμάτων προσέθεσαν επιπλέον άλλα 72,5 εκατ. ευρώ». Επομένως, οι ακυρώσεις δικαιωμάτων πρέπει να συνεκτιμηθούν σε όσους έλαβαν δικαιώματα το 2022. Αυτό σημαίνει ότι τουλάχιστον οι πληρωμές του έτους 2024 που κλείνουν στις 15.10.2025, πρέπει να γίνουν με τα διορθωμένα δικαιώματα βασικής ενίσχυσης. Το ίδιο πρέπει να ισχύσει και για την προκαταβολή του έτους 2025, που κάθε χρόνο γίνεται τον Οκτώβριο. Σε αυτή τη διόρθωση πρέπει ταυτόχρονα να εκτιμηθούν και οι λόγοι της υπο-απορρόφησης της βασικής ενίσχυσης ύψους 60-70 εκατ. ευρώ τον χρόνο.
Β.2. Διόρθωση των τιμών ενίσχυσης οικολογικών σχημάτων και συνδεδεμένων από τις ακυρώσεις δικαιολογητικών. Από την ενημέρωση των μελών μας – συνεταιρισμών και αγροτών, αλλά και από όσα έχουν δημοσιοποιηθεί για τα οικολογικά σχήματα 2023 και 2024, προκύπτει ότι σημαντικές μειώσεις στην καταβαλλόμενη ενίσχυση, δεν οφείλονται μόνο στον μεγάλο αριθμό αιτήσεων, αλλά οφείλονται και στην ευκολία προσκόμισης μη κατάλληλων και έγκυρων δικαιολογητικών. Ως εκ τούτου και σε αυτή την περίπτωση μετά τον προσδιορισμό των μη αποδεκτών δικαιολογητικών, θα πρέπει να γίνει η αναπροσαρμογή των τιμών στη νέα βάση των επιλέξιμων αιτήσεων, με έμφαση σε αυτούς που προέβησαν σε δαπάνες. Το ίδιο θα πρέπει να γίνει και για τις συνδεδεμένες ή ειδικές ενισχύσεις με το κλείσιμο των πληρωμών μέχρι τις 15.10.2025.
Β3. Χειρισμός των αχρεωστήτως για τις περιπτώσεις που οι δικαιούχοι παραγωγοί έχουν έμμεσα ή άμεσα εκχωρήσει μέσω συμφωνίας ή παγίας εντολής ποσά σε τρίτους, μελετητές, ΚΥΔ, Συμβούλους, Πιστοποιητικούς Φορείς. Όπως έδειξαν οι πρόσφατες αιτήσεις ένταξης στην Βιολογική Μελισσοκομία, κάποιοι υποψήφιοι δικαιούχοι είχαν τη συνδρομή διάφορων τρίτων σε αυτή την προσπάθεια υπερβολικής άντλησης ενισχύσεων και κατέβαλαν αντίστοιχα ποσά για τις υπηρεσίες αυτές. Αυτό έχει συμβεί και με τα θέματα που θίγονται στο παραπάνω σημείο Β.2. Έτσι όταν θα ζητηθούν αχρεώστητα ποσά από παραγωγούς, που θα βρεθούν ως μη επιλέξιμες οι αιτήσεις τους, θα πρέπει να επιστραφούν και τα ποσά ενίσχυσης που έχουν εκχωρηθεί σε τρίτους για ευνόητους λόγους. Για τον λόγο αυτό θα πρέπει κατά τις ανακτήσεις ο δικαιούχος να μπορεί να αναλύει τις εκχωρήσεις σε τρίτους που έκανε για υπηρεσίες κλπ που αφορούσαν την αίτηση που κρίθηκε ως μη επιλέξιμη.
Ευχαριστούμε εκ των προτέρων, ενώ αναμένοντας την υιοθέτηση των προτάσεων που υποβάλουμε για την αντιμετώπιση της ζημιάς των παραγωγικών παραγωγών αφού όπως έχουμε επισημάνει στην υπόθεση των παράτυπων πληρωμών που αποκαλύπτονται και του συστήματος που την προώθησε δεν συμμετέχει η συντριπτική πλειοψηφία τους».
