Η ΕΕ πρωτοστατεί όσον αφορά τη φιλοδοξία για μια νέα συμφωνία με σκοπό την προστασία των ανθρώπων και του πλανήτη.
Από τις 14 έως τις 29 Μαρτίου η ΕΕ συμμετάσχει σε νέο κύκλο παγκόσμιων συναντήσεων για τη βιοποικιλότητα, κατά τις οποίες θα αναπτυχθεί περαιτέρω το παγκόσμιο πλαίσιο για τη βιοποικιλότητα μετά το 2020: πρόκειται για μια νέα παγκόσμια συμφωνία για την ανάσχεση και την αντιστροφή της απώλειας φυτών, ζώων και οικοσυστημάτων. Οι συνομιλίες στη Γενεύη αποτελούν την τελευταία επίσημη σύνοδο στην οποία οι κυβερνήσεις θα διαπραγματευτούν την —μοναδική για τη δεκαετία αυτή— παγκόσμια συμφωνία, προτού αυτή μεταφερθεί στο Κουνμίνγκ της Κίνας με σκοπό να εγκριθεί στη διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για τη βιοποικιλότητα COP15 αργότερα εντός του έτους. Το πλαίσιο αυτό θα κατευθύνει την παγκόσμια δράση για τη φύση και τους ανθρώπους, η οποία είναι ζωτικής σημασίας για αντιμετωπιστεί η κλιματική αλλαγή και να οικοδομηθεί ένας δικαιότερος, ασφαλέστερος και υγιέστερος κόσμος για όλους, παντού.
Ο επίτροπος Περιβάλλοντος, Ωκεανών και Αλιείας κ. Βιργκίνιους Σινκέβιτσιους δήλωσε σχετικά: «Σ' αυτούς τους δύσκολους καιρούς, η πολυμερής προσέγγιση έχει πιο καίρια σημασία παρά ποτέ, τόσο για τους ανθρώπους όσο και για τη φύση από την οποία εξαρτιόμαστε. Τα γεγονότα είναι σαφή: χρειαζόμαστε ένα μέλλον σε αρμονία με τη φύση, για εμάς τους ίδιους, για τις μελλοντικές γενιές, για το κλίμα μας και για τη βιώσιμη ανάπτυξη —και χρειαζόμαστε έναν κοινό χάρτη πορείας για την επίτευξη του στόχου αυτού. Στη διάσκεψη COP15, η διεθνής κοινότητα θα επιδιώξει να συμφωνήσει σχετικά με ένα φιλόδοξο παγκόσμιο πλαίσιο για τη βιοποικιλότητα, με ισχυρή παρακολούθηση ώστε να μπορεί να μετρηθεί η επιτόπια πρόοδος όσον αφορά την αντιστροφή της απώλειας της φύσης. Αλλά δεν έχουμε ακόμα επιτύχει τον στόχο αυτόν και πρέπει να μειώσουμε σημαντικά τα χάσματα μεταξύ των θέσεων των συμβαλλόμενων μερών. Η ΕΕ πηγαίνει στις διαπραγματεύσεις της Γενεύης με την πρόθεση να ασκήσει πιέσεις για πιο φιλόδοξους στόχους, δίνοντας το παράδειγμα ως πρωτοπόρος.»
Η ΕΕ έχει αναλάβει πρωτοβουλία, συνεργαζόμενη με χώρες που συμμερίζονται τις ίδιες απόψεις, με σκοπό την επίτευξη μιας φιλόδοξης συμφωνίας, με μετρήσιμους στόχους για την αντιμετώπιση των άμεσων και έμμεσων παραγόντων απώλειας, με ισχυρότερες διατάξεις για την παρακολούθηση και την επανεξέταση και με σαφήνεια σχετικά με τα μέσα εφαρμογής της.
Η ΕΕ θα διαπραγματευτεί τουλάχιστον τα ακόλουθα στοιχεία του πλαισίου:
- φιλόδοξους, μετρήσιμους και χρονικά προσδιορισμένους γενικότερους στόχους-επιδιώξεις, ορόσημα και επιμέρους στόχους για την αποκατάσταση, την ανθεκτικότητα και την επαρκή προστασία όλων των οικοσυστημάτων του κόσμου έως το 2050·
- επιμέρους στόχους για την αντιμετώπιση των άμεσων και έμμεσων παραγόντων απώλειας της βιοποικιλότητας και τη διασφάλιση της βιώσιμης χρήσης των φυσικών πόρων, στους οποίους περιλαμβάνεται ο στόχος «30x30», δηλ. η προστασία τουλάχιστον του 30 % της γης και των ωκεανών έως το 2030·
- επιχειρησιακές διατάξεις για την κινητοποίηση χρηματοδότησης και άλλων μέσων εφαρμογής· στο πλαίσιο αυτό, η πρόεδρος, κ. φον ντερ Λάιεν ανακοίνωσε τον Σεπτέμβριο ότι η ΕΕ θα διπλασιάσει τη διεθνή χρηματοδότηση που χορηγεί για τη βιοποικιλότητα, ιδίως για τις πλέον ευάλωτες χώρες·
- πολύ ισχυρότερες διαδικασίες εφαρμογής, παρακολούθησης και επανεξέτασης, οι οποίες να περιλαμβάνουν τη διαφάνεια όσον αφορά την προβλεπόμενη εφαρμογή, την υποβολή εκθέσεων, την ανάλυση των ελλείψεων και τον απολογισμό, καθώς και την εντατικοποίηση των προσπαθειών εάν χρειάζεται·
- αποτελεσματική υλοποίηση του στόχου της 3ης Σύμβασης για τη Βιοποικιλότητα όσον αφορά την πρόσβαση και τον δίκαιο και ισότιμο καταμερισμό των οφελών από τη χρήση γενετικών πόρων που συνδέονται με τη βιοποικιλότητα, ενώ παράλληλα εξασφαλίζεται ότι η επιστήμη, η έρευνα και η καινοτομία μπορούν να συνεχίσουν να αποφέρουν πλήρη οφέλη, τα οποία επίσης στηρίζουν την υλοποίηση των άλλων στόχων· και
- εγγυημένο σεβασμό των δικαιωμάτων των αυτοχθόνων πληθυσμών, και πλήρη και ουσιαστική συμμετοχή των αυτοχθόνων πληθυσμών και των ενδιαφερόμενων μερών.
Η ΕΕ θα αξιοποιήσει τα καλά αποτελέσματα της Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον που πραγματοποιήθηκε την προηγούμενη εβδομάδα στο Ναϊρόμπι· στα αποτελέσματα αυτά περιλαμβάνεται η συμφωνία για τον καθορισμό των λύσεων που βασίζονται στη φύση, οι οποίες είναι απαραίτητες για τη φύση, τους ανθρώπους και το κλίμα.
Ιστορικό
Η έκθεση συνολικής αξιολόγησης για τη βιοποικιλότητα της IPBES (Διακυβερνητική πλατφόρμα επιστήμης-πολιτικής για τη βιοποικιλότητα και τις υπηρεσίες οικοσυστημάτων) και η πρόσφατα δημοσιευμένη συμβολή στην 6η έκθεση αξιολόγησης της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή δείχνουν καθαρά ότι ο κόσμος διαθέτει μια σύντομη ευκαιρία για να εξασφαλίσει ένα βιώσιμο μέλλον, η οποία δεν θα κρατήσει για πολύ. Αυτό απαιτεί επείγουσες δράσεις για την αποκατάσταση υποβαθμισμένων οικοσυστημάτων εντός της επόμενης δεκαετίας ώστε να μετριαστεί ο αντίκτυπος της κλιματικής αλλαγής, ιδίως με την αποκατάσταση υποβαθμισμένων υγροτόπων και ποταμών, δασών και γεωργικών οικοσυστημάτων.
Η διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για τη Βιοποικιλότητα (COP15) διεξάγεται σε δύο μέρη. Το πρώτο μέρος πραγματοποιήθηκε στο Κουνμίνγκ διαδικτυακά, από τις 11 έως τις 15 Οκτωβρίου 2021, και περιελάμβανε συνεδρίες σε υψηλό επίπεδο. Τα συμβαλλόμενα μέρη της Σύμβασης για τη βιολογική ποικιλότητα επιβεβαίωσαν τη δέσμευσή τους να επιτύχουν το όραμα του 2050 για «διαβίωση σε αρμονία με τη φύση», εκδίδοντας τη διακήρυξη του Κουνμίνγκ. Αυτή η πολιτική διακήρυξη πρέπει τώρα να μετουσιωθεί σε απτή πολιτική στήριξη προς ένα φιλόδοξο παγκόσμιο πλαίσιο για τη βιοποικιλότητα μετά το 2020 και την επακόλουθη πλήρη εφαρμογή του.
Το δεύτερο μέρος της COP15 θα πραγματοποιηθεί διά ζώσης στο Κουνμίνγκ της Κίνας αργότερα εντός του 2022. Αυτή τη φορά, τα συμβαλλόμενα μέρη θα συνεδριάσουν για να ολοκληρώσουν τις διαπραγματεύσεις και να αποφασίσουν σχετικά με ένα νέο παγκόσμιο πλαίσιο για τη βιοποικιλότητα μετά το 2020.
Στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε πέρυσι τη στρατηγική της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα, η οποία έχει ως στόχο να θέσει τη βιοποικιλότητα της Ευρώπης σε πορεία ανάκαμψης έως το 2030. Ως μέρος αυτής της στρατηγικής, η Επιτροπή πρόκειται να υποβάλει, εντός του τρέχοντος μηνός, μια πρωτοποριακή νομοθετική πράξη για την αποκατάσταση της φύσης.
