Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε την τέταρτη επισκόπηση της εφαρμογής της περιβαλλοντικής πολιτικής. Η επισκόπηση στηρίζει την εφαρμογή της περιβαλλοντικής νομοθεσίας και αυξάνει την ευαισθητοποίηση σχετικά με τη σημασία των περιβαλλοντικών κανόνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), προκειμένου να διασφαλιστεί η ευημερία, η ανταγωνιστικότητα και η περιβαλλοντική ασφάλεια στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η εν λόγω επισκόπηση εντοπίζει κοινές τάσεις σε επίπεδο ΕΕ, με βάση τις επιμέρους εκθέσεις ανά χώρα των 27 κρατών μελών της. Η επισκόπηση περιλαμβάνει ένα ευρύ φάσμα στοιχείων σχετικά με το πόσο καλά προστατεύουν τα κράτη μέλη την ποιότητα του αέρα που αναπνέουν οι πολίτες, το νερό που πίνουν και τη φύση που απολαμβάνουν.
Η έκθεση καταδεικνύει την επιτακτική ανάγκη να βελτιωθεί η εφαρμογή της περιβαλλοντικής νομοθεσίας της ΕΕ. Επιπλέον, η επισκόπηση καθορίζει συγκεκριμένες δράσεις προτεραιότητας για τη βελτίωση της εφαρμογής της νομοθεσίας σε κάθε κράτος μέλος.
Πιο συγκεκριμένα:
Κυκλική οικονομία: ενώ ορισμένα κράτη μέλη σημειώνουν ικανοποιητική πρόοδο όσον αφορά την αποτελεσματικότερη δυνατή χρήση των πόρων κατά την παραγωγή αγαθών και υπηρεσιών, πολλά εξακολουθούν να κινδυνεύουν να μην επιτύχουν τους στόχους ανακύκλωσης για το 2025. Για παράδειγμα, η έκθεση διαπιστώνει ότι αρκετά κράτη μέλη θα πρέπει να βελτιώσουν την πρόληψη της δημιουργίας αποβλήτων και να αποκαταστήσουν τους χώρους υγειονομικής ταφής που δεν πληρούν τα πρότυπα.
Νερό: απαιτείται επείγουσα δράση για την επίτευξη των στόχων της ΕΕ σχετικά με την ποιότητα και την ποσότητα των γλυκών υδάτων και για τον μετριασμό του αυξανόμενου κινδύνου λειψυδρίας και ξηρασίας. Τα κράτη μέλη πρέπει να κάνουν καλύτερη χρήση των διαθέσιμων κονδυλίων της ΕΕ για τη συλλογή και την επεξεργασία των αστικών λυμάτων.
Βιοποικιλότητα: η απώλεια βιοποικιλότητας εξακολουθεί να υπερισχύει της ανάκαμψης. Αυτό οφείλεται κυρίως στην αλλαγή της χρήσης γης για γεωργικούς σκοπούς και στην εντατικοποίηση της γεωργίας. Τα κράτη μέλη πρέπει να βελτιώσουν την ενσωμάτωση της προστασίας της φύσης σε άλλες πολιτικές και να επιταχύνουν την εφαρμογή της νομοθεσίας για τη φύση.
Ατμοσφαιρική ρύπανση: παρά τη σημαντική πρόοδο, το επίπεδο των ατμοσφαιρικών ρύπων εξακολουθεί να είναι υπερβολικά υψηλό σε πολλά κράτη μέλη. Αυτό προκαλεί σοβαρή ανησυχία για την υγεία των πολιτών. Η ποιότητα του αέρα μπορεί να βελτιωθεί με τη μετάβαση στη βιώσιμη κινητικότητα που τροφοδοτείται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης, την εισαγωγή γεωργικών τεχνικών χαμηλών εκπομπών, μεταξύ άλλων για τη διαχείριση του ζωικού κεφαλαίου, της κοπριάς και των λιπασμάτων.
Κλίμα: οι προσπάθειες προσαρμογής σε κάθε κράτος μέλος πρέπει να ενταθούν για να αντιμετωπιστούν οι αυξανόμενες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Ενώ η ΕΕ έχει καταφέρει να αποσυνδέσει τις εκπομπές αερίων θερμοκηπίου από την οικονομική ανάπτυξη, αρκετά κράτη μέλη αντιμετωπίζουν δυσκολίες όσον αφορά την εφαρμογή του συστήματος εμπορίας εκπομπών για τα κτίρια, τις οδικές μεταφορές και τη μικρή βιομηχανία.
Το κόστος της μη εφαρμογής της ενωσιακής περιβαλλοντικής νομοθεσίας, μέσω της ρύπανσης του αέρα και των υδάτων, των αποβλήτων και της υποβάθμισης της φύσης, εκτιμάται σε 180 δισ. ευρώ ετησίως για την ΕΕ. Αυτό το ποσό αντιστοιχεί περίπου στο 1% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος (ΑΕΠ) της ΕΕ. Η εφαρμογή της περιβαλλοντικής νομοθεσίας μπορεί να μειώσει το κόστος αυτό, διασφαλίζοντας παράλληλα ισότιμους όρους ανταγωνισμού για τις εταιρείες σ’ ολόκληρη την ενιαία ενωσιακή αγορά.
Η Επιτροπή έχει διαθέσει διάφορα κονδύλια της ΕΕ στα κράτη μέλη για την κάλυψη των επενδυτικών τους αναγκών, που ανέρχονται περίπου σε 122 δισ. ευρώ ετησίως, για την επίτευξη περιβαλλοντικών στόχων και προτεραιοτήτων. Τα περισσότερα κράτη μέλη πρέπει να αξιοποιήσουν περαιτέρω τα κονδύλια αυτά για να ενισχύσουν την ικανότητά τους ως προς την αποτελεσματική εφαρμογή της νομοθεσίας.
Η Ελλάδα έχει τη μεγαλύτερη ακτογραμμή στην Ευρώπη. Τα δύο τρίτα του Το έδαφος είναι λοφώδες ή ορεινό με απότομες πλαγιές. Είναι ένα «καυτό σημείο» για τη βιοποικιλότητα, με περισσότερα από 6.200 ενδημικά είδη.
Η Ελλάδα πρέπει να διατηρήσει το φυσικό της περιβάλλον και να αναπτύξει τις περιβαλλοντικές υποδομές της, για περιβαλλοντικά καθώς και οικονομικούς λόγους.
Τα ελλείμματα εφαρμογής των περιβαλλοντικών κανόνων εξακολουθούν να αποτελούν σοβαρό ζήτημα, όπως φαίνεται από τον μεγάλο αριθμό των υποθέσεις παραβάσεων και πρόστιμα, ιδίως όσον αφορά την επεξεργασία αποβλήτων και αστικών λυμάτων.
