Σήμερα, οι εκπρόσωποι των κρατών μελών στην Ειδική Επιτροπή Γεωργίας (ΕΕΕ) ενέκριναν την διαπραγματευτική εντολή του Συμβουλίου σχετικά με μια δέσμη μέτρων που αποσκοπούν στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της ανθεκτικότητας του αμπελοοινικού τομέα της ΕΕ.
Τα μέτρα θα στηρίξουν τον αμπελοοινικό τομέα περιορίζοντας την υπερβολική προσφορά, ενισχύοντας την ανθεκτικότητα στην κλιματική αλλαγή, απλοποιώντας την επισήμανση, επεκτείνοντας την ευελιξία της φύτευσης και ενισχύοντας τις αγροτικές οικονομίες μέσω του οινοτουρισμού.
Τα νέα μέτρα θα βοηθήσουν τον τομέα να προσαρμοστεί στα μεταβαλλόμενα πρότυπα κατανάλωσης, να διαχειριστεί το παραγωγικό δυναμικό και να αξιοποιήσει νέες ευκαιρίες στην αγορά. Επιπλέον, οι ενημερωμένοι κανόνες θα διασφαλίσουν ότι ο αμπελοοινικός τομέας της ΕΕ θα συνεχίσει να στηρίζει τις αγροτικές περιοχές δημιουργώντας ευκαιρίες απασχόλησης και υποστηρίζοντας τις αγροτικές οικονομίες.
Κύρια στοιχεία της πρότασης της Επιτροπής
Προκειμένου να ευθυγραμμιστεί καλύτερα η παραγωγή οίνου με τη ζήτηση, η πρόταση περιλαμβάνει:
μέτρα για την πρόληψη πλεονασμάτων: τα κράτη μέλη θα μπορούν να υποστηρίξουν δράσεις, όπως η εκρίζωση (αφαίρεση ανεπιθύμητων ή πλεοναζόντων αμπελιών) και ο πρώιμος τρύγος (αφαίρεση άγουρων σταφυλιών πριν από τη συγκομιδή), για την πρόληψη της υπερβολικής προσφοράς και τη σταθεροποίηση της αγοράς· αυτό θα βοηθήσει στην προστασία των παραγωγών από οικονομικές πιέσεις.
ευελιξία φύτευσης: οι παραγωγοί θα έχουν πρόσθετη ευελιξία στο πλαίσιο του συστήματος αδειών αναφύτευσης, το οποίο θα παραταθεί σε οκτώ χρόνια
ισχυρότερη στήριξη για το κλίμα: για επενδύσεις που αποσκοπούν στον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής και στην προσαρμογή σε αυτήν, τα κράτη μέλη θα μπορούν να αυξήσουν τη μέγιστη χρηματοδοτική στήριξη της ΕΕ στο 80% των επιλέξιμων δαπανών
εναρμονισμένη επισήμανση: οι επιχειρήσεις θα επωφεληθούν από μια πιο εναρμονισμένη προσέγγιση στην επισήμανση των κρασιών, η οποία θα μειώσει το κόστος και θα απλοποιήσει το εμπόριο πέρα από τα σύνορα της ΕΕ, παρέχοντας παράλληλα στους καταναλωτές εύκολη πρόσβαση σε πληροφορίες· αυτό περιλαμβάνει τη χρήση εικονογραμμάτων και ηλεκτρονικής επισήμανσης
προώθηση του οινοτουρισμού: οι ομάδες παραγωγών που διαχειρίζονται οίνους που προστατεύονται βάσει γεωγραφικών ενδείξεων θα λάβουν βοήθεια για την ανάπτυξη του οινοτουρισμού, συμβάλλοντας στην τόνωση της οικονομικής ανάπτυξης στις αγροτικές περιοχές
Κύριες αλλαγές που συμφωνήθηκαν στο Συμβούλιο
Το Συμβούλιο συμφωνεί με τους γενικούς στόχους της πρότασης της Επιτροπής, η οποία λαμβάνει υπόψη τις συστάσεις της ομάδας υψηλού επιπέδου για τον οίνο. Ωστόσο, το Συμβούλιο προτείνει μια σειρά αλλαγών για τη βελτίωση του κειμένου.
Χαμηλό ή καθόλου αλκοόλ
Η Επιτροπή πρότεινε ένα σύνολο εναρμονισμένων κανόνων για την εμπορία καινοτόμων προϊόντων, όπως κρασιά με μειωμένη περιεκτικότητα σε αλκοόλ ή χωρίς αλκοόλ.
Το Συμβούλιο συμφωνεί με την πρόταση της Επιτροπής να χρησιμοποιείται ο όρος «χωρίς αλκοόλ» εάν ο αλκοολικός τίτλος του προϊόντος δεν υπερβαίνει το 0,5%. Αυτό θα συνοδεύεται από την ένδειξη «0,0%», εάν ο αλκοολικός τίτλος δεν υπερβαίνει το 0,05%.
Για προϊόντα με μειωμένη περιεκτικότητα σε αλκοόλ (πάνω από 0,5% αλλά τουλάχιστον 30% χαμηλότερη από την ελάχιστη περιεκτικότητα για την κατηγορία πριν από την αφαίρεση του αλκοόλ), η Επιτροπή πρότεινε τη χρήση του όρου «ελαφρύ αλκοόλ». Ωστόσο, το Συμβούλιο θεωρεί ότι ο όρος αυτός δεν θα ήταν κατάλληλος σε ορισμένες γλώσσες της ΕΕ και ότι οι χρήστες ενδέχεται να παραπλανηθούν. Το Συμβούλιο προτείνει τον όρο «χαμηλής περιεκτικότητας σε αλκοόλ» για αυτήν την κατηγορία.
Ενισχυμένα μέτρα προώθησης
Το Συμβούλιο συμφωνεί με την πρόταση της Επιτροπής να παραταθεί η διάρκεια των χρηματοδοτούμενων από την ΕΕ διαφημιστικών εκστρατειών σε χώρες εκτός ΕΕ από τρία σε πέντε έτη, ώστε να διασφαλιστεί η καλύτερη προώθηση των ευρωπαϊκών κρασιών στο εξωτερικό και να απελευθερωθούν ευκαιρίες στην αγορά.
Το Συμβούλιο προτείνει την περαιτέρω βελτίωση του κειμένου, επιτρέποντας στην ΕΕ να καλύπτει έως και το 60% του κόστους η στήριξη για μέτρα προώθησης και ενημέρωσης. Τα κράτη μέλη θα μπορούν να χορηγούν εθνικές πληρωμές για την κάλυψη έως και του 30%, ενώ οι εθνικές και οι ενωσιακές πληρωμές μαζί δεν θα υπερβαίνουν το 80% των σχετικών δαπανών.
Εξαγωγές
Τα κράτη μέλη θεωρούν επίσης ότι ο οίνος που προορίζεται για εξαγωγή θα πρέπει να εξαιρείται από την υποχρέωση να περιλαμβάνει στην ετικέτα του τον κατάλογο των συστατικών και τη διατροφική δήλωση που απαιτούνται για την εσωτερική αγορά της ΕΕ.
Το Συμβούλιο προτείνει αυτήν την εξαίρεση προκειμένου να μειωθεί ο διοικητικός φόρτος για τους παραγωγούς που εξάγουν και πρέπει επίσης να συμμορφώνονται με τη νομοθεσία που ισχύει σε χώρες εκτός ΕΕ.
Υποστήριξη για την καταπολέμηση ασθενειών των φυτών
Η Flavescence dorée είναι μια φυτική ασθένεια που αποτελεί σημαντική απειλή για την παραγωγή οίνου. Μόνο η πρόληψη και η αντιμετώπισή της μπορούν να βοηθήσουν στον περιορισμό της, καθώς δεν υπάρχει θεραπεία όταν μολυνθεί ένα αμπέλι.
Για την πρόληψη της εξάπλωσής του, το Συμβούλιο εισάγει υποστηρικτικές δράσεις για την καταπολέμησή του, συμπεριλαμβανομένης της παρακολούθησης, της διάγνωσης, της εκπαίδευσης, της επικοινωνίας και της έρευνας.
Αρωματισμένα προϊόντα οίνου
Το Συμβούλιο διευκρινίζει επίσης ότι η χρήση ροζέ οίνου επιτρέπεται στην περίπτωση πρόσθετων περιφερειακών αρωματισμένων αμπελοοινικών προϊόντων σε σύγκριση με την πρόταση της Επιτροπής, για την κάλυψη της νέας καταναλωτικής ζήτησης και σύμφωνα με την ανάγκη για καινοτομία προϊόντων.
Επόμενα βήματα
Με τη συμφωνία αυτή, η Προεδρία του Συμβουλίου είναι έτοιμη να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, μόλις το τελευταίο συμφωνήσει επί της θέσης του.
Ιστορικό
Ο οινοπαραγωγικός τομέας της ΕΕ αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο του πολιτιστικού και οικονομικού ιστού της Ευρώπης. Αντιπροσωπεύει το 60% της παγκόσμιας παραγωγής οίνου και είναι ο τρίτος μεγαλύτερος αγροδιατροφικός τομέας της ΕΕ όσον αφορά τις εξαγωγές. Ο οινοπαραγωγικός τομέας συμβάλλει επίσης στην αντιμετώπιση της συρρίκνωσης της υπαίθρου δημιουργώντας σταθερές θέσεις εργασίας και στηρίζοντας τις τοπικές οικονομίες. Επιπλέον, συμβάλλει στη διατήρηση της ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς, με το 88% των αμπελώνων της ΕΕ να είναι αφιερωμένοι σε γεωγραφικές ενδείξεις.
Ο τομέας αντιμετωπίζει επί του παρόντος μια σειρά από προκλήσεις, όπως οι συνεχιζόμενες δημογραφικές μεταβολές, τα μεταβαλλόμενα πρότυπα κατανάλωσης, οι κλιματικές προκλήσεις και οι αβεβαιότητες της αγοράς.
Για την αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων, συστάθηκε η ομάδα υψηλού επιπέδου για την πολιτική οίνου (HLG) για να συζητήσει τις ανάγκες του τομέα και να προτείνει λύσεις. Η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που δημοσιεύθηκε στις 28 Μαρτίου 2025, λαμβάνει υπόψη μια σειρά από βασικές συστάσεις που διατύπωσε η HLG.
