Η επιτήρηση μετά τον εμβολιασμό είναι ζωτικής σημασίας για την έγκαιρη ανίχνευση εστιών γρίπης των πτηνών και την απόδειξη της απαλλαγής από ασθένειες, επιτρέποντας την ασφαλή μετακίνηση των πτηνών.
Αυτό είναι το βασικό αποτέλεσμα της νέας επιστημονικής γνώμης της EFSA, η οποία αξιολογεί επίσης τις επιλογές μετριασμού του κινδύνου μετά από επείγοντα και προληπτικό εμβολιασμό.
Ζητήθηκε από την EFSA να παράσχει μια ολοκληρωμένη επισκόπηση των αποτελεσματικών επιλογών επιτήρησης και των μέτρων μείωσης του κινδύνου για τη γρίπη των πτηνών. Οι επιστήμονές αξιολόγησαν αυτά τα μέτρα, όπως και το κατά πόσον οι διαθέσιμες στρατηγικές επιτήρησης θα μπορούσαν να αποδείξουν την απαλλαγή από τη νόσο, επιτρέποντας έτσι την ασφαλή μετακίνηση των πουλερικών και των συναφών προϊόντων.
Οι εμπειρογνώμονες εξέτασαν συγκεκριμένα στρατηγικές επιτήρησης για σενάρια επείγοντος και προληπτικού εμβολιασμού, καθορίζοντας τον στόχο είδος πουλερικών (κοτόπουλο, γαλοπούλα ή πάπια), τον αριθμό των ζώων που πρόκειται να υποβληθούν σε δοκιμή, τη διαγνωστική μέθοδο και την περίοδο δειγματοληψίας.
Στην περίπτωση του επείγοντος εμβολιασμού για την υψηλής παθογονικότητας γρίπη των πτηνών (HPAI), οι επιστήμονες κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι τα συστήματα επιτήρησης για την έγκαιρη ανίχνευση νέων εστιών θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τον τύπο των πουλερικών και το μέγεθος του κοπαδιού.
Εάν ο εμβολιασμός είναι προληπτικός, συνιστάται μηνιαίος ιολογικός έλεγχος για τη διασφάλιση της μετακίνησης πουλερικών και συναφών προϊόντων.
Επίσης, τόσο τα εμβολιασμένα όσο και τα μη εμβολιασμένα κοπάδια πρέπει να υποβάλλονται σε παθητική επιτήρηση.
Εμπειρογνώμονες από το εργαστήριο αναφοράς της ΕΕ και της EFSA συνεργάστηκαν στενά για να συστήσουν τις καταλληλότερες διαγνωστικές δοκιμασίες για επιτήρηση ανάλογα με τον τύπο του εμβολίου, τη στρατηγική εμβολιασμού (δηλαδή επείγουσα ή προληπτική) και το πεδίο εφαρμογής της επιτήρησης. Πιο ευαίσθητες μέθοδοι θα πρέπει να χρησιμοποιούνται όταν η ποσότητα του ιού στο αίμα είναι πιθανό να είναι χαμηλή λόγω εμβολιασμού.
«Ο εμβολιασμός αποτελεί σημαντικό εργαλείο για την καταπολέμηση της γρίπης των πτηνών και συνιστάται ως μέρος μιας ολοκληρωμένης προσέγγισης ελέγχου της νόσου. Παρ' όλα αυτά, υπάρχει ανάγκη να δοθεί συνέχεια με ένα στρατηγικό σύστημα επιτήρησης και να εφαρμοστούν μέτρα για τη μείωση του κινδύνου μετάδοσης του ιού», δήλωσε ο Frank Verdonck, επικεφαλής της Μονάδας Βιολογικών Κινδύνων και Υγείας και Καλής Μεταχείρισης των Ζώων της EFSA.
«Η διατήρηση υψηλού επιπέδου βιοασφάλειας παραμένει ουσιώδης, ακόμη και όταν χρησιμοποιείται εμβολιασμός. Η ευαισθητοποίηση των ιδιοκτητών αγροκτημάτων και των επαγγελματιών μπορεί να βοηθήσει να διασφαλιστεί ότι τυχόν αλλαγές στην παραγωγή πουλερικών ή αυξημένη θνησιμότητα θα αναφέρονται άμεσα και θα λαμβάνονται μέτρα», συνέχισε.
Σε προηγούμενη γνώμη, που δημοσιεύθηκε τον Οκτώβριο του 2023, η EFSA παρείχε τις επιστημονικές γνωμοδοτήσεις της σχετικά με τα διαθέσιμα εμβόλια κατά της HPAI για πουλερικά και τα κατάλληλα προγράμματα εμβολιασμού. Οι συμβουλές της EFSA θα συμβάλουν στην τεκμηρίωση των αποφάσεων των διαχειριστών κινδύνου σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο σχετικά με αποτελεσματικές στρατηγικές επιτήρησης που πρέπει να εφαρμοστούν σε εμβολιασμένες περιοχές και σε γεωργικές εκμεταλλεύσεις, τόσο για την έγκαιρη ανίχνευση εστιών HPAI όσο και για την απόδειξη της απαλλαγής από τη νόσο.
